پرسنل آتش نشاني هر فرودگاه پس از گذراندن آموزش هاي لازم جذب شيفت هاي كاري شده و غالبا در حدود 30 سال بصورت شيفت(نوبت شب و روز ) مشغول به انجام وظايف خطيرشان ميشوند ، با توجه به آلودگي هاي محيطي در فرودگاهها كه بطور حتم از درجه بالائي برخوردار است ، اين پرسنل ميبايستي فشارهاي گوناگوني را از جمله آلودگي صوتي،شيميائي را همواره تحمل نمايند ، اين فشارها تنها زماني است كه اين پرسنل در شرايط عادي ميباشند و در زمان عمليات ميبايستي شرايطي از قبيل سرما و گرما ، مواجه با فلزات ملتهب ، مشاهده اجساد و مجروحين ناشي از سانحه هوائي ، خطر سقوط قطعات هواپيما و يا سقوط اين پرسنل از ارتفاع همچنين خطراتي ازقبيل انفجار ، گسترش حريق، خطرات ناشي از عمليات در شب و در محيط هاي مملو از دود و آلودگي هاي ناشي از سوختن مواد راديواكتيو و ... را تحمل نمايند اين سختي ها و شرايط در حالي است كه هنوز شغل ايمني و آتش نشاني جزء مشاغل سخت شناخته نميشود .
من در سلسله مقالات بعدي سعي در تشريح هر يك از اين شرايط خواهم كرد تا ضمن معرفي اين شغل مقدس همگان را از ايثارگري هاي اين پرسنل هر چه بيشتر مطلع نمايم.
در ابتدا فشار هاي ناشي از كار شيفتي را بررسي مينمائيم:
شیفت های کاری باعث به هم زدن ساعت بیولوژیک کارکنان شده که پیامد آن بروز خستگی، کج خلقی، بی خوابی، بی اشتهایی، عدم تمرکز و ضعف حافظه است. کارکنانی که به شکلی کم خوابی دارند تولید هورمون سروتونین بدنشان به میزان ۲۰ درصد کاهش پیدا می کند که خود عاملی جهت بروز افسردگی می شود.
استرس های شغلی همواره یکی از عوامل خطرزای سلامتی بوده است که بر کیفیت زندگی خصوصی افراد نیز تاثیر می گذارد. در کلینیک های مشاوره این جمله را زیاد می شنویم که همسرم ناراحتی های کاری اش را با خود به خانه می آورد و تمام دق دلی از همکاران و رئیسش را سر من و بچه ها خالی می کند.
چندی پیش محققان مرکز مطالعاتی پرینستون در امریکا اعلام کردند که ۲۵ درصد از نیروهای کار در امریکا از کارشان ناراضی و حدود ۱۷ میلیون نفر دچار افسردگی هستند. مطالعات نشان می دهد اضطراب و تنش های شغلی باعث بروز فشارخون، بیماری های قلبی، آسم، افسردگی و سردرد در انسان می شود.
این تحقیقات همچنین نشان می دهد که نارضایتی شغلی یا کار در محیط های پراسترس ارتباط مستقیمی با افزایش ضایعات، غیبت، کاهش بهره وری و بروز رفتارهای نابهنجار در کارمندان دارد ضمن اینکه هزینه زیادی برای درمان اختلالات روحی ناشی از اضطراب و استرس های شغلی در کارمندان آسیب پذیر دربرخواهد داشت.
روانشناسان دلایل زیادی را در بروز استرس در محیط کار موثر می دانند که شیفت های کاری خسته کننده و زمان کاری زیاد در راس آنها قرار دارد. یکی از عوامل ایجاد تنش و اضطراب در محیط کار افزایش شیفت های کاری است که موجب خستگی و کلافگی فرد شده و بازده کاری را نیز کاهش می دهد.
شیفت های کاری باعث به هم زدن ساعت بیولوژیک کارکنان شده که پیامد آن بروز خستگی، کج خلقی، بی خوابی، بی اشتهایی، عدم تمرکز و ضعف حافظه است. کارکنانی که به شکلی کم خوابی دارند تولید هورمون سروتونین بدنشان به میزان ۲۰ درصد کاهش پیدا می کند که خود عاملی جهت بروز افسردگی می شود.
پرسنل شب کار دو برابر بیشتر نسبت به روزکارها تمایل به کشیدن سیگار دارند و احتمال حمله قلبی بعد از پنج سال در آنها دو برابر می شود. نادیده انگاشتن حقوق کارمندان، عدم رسیدگی به شکایات و پرداخت غرامت های کاری و عدم پرداخت حقوق مناسب و به موقع و برتری گرفتن برخی از کارمندان، تعصبات جنسیتی، مدیریت مستبدانه و تحقیر های جمعی که از سوی مدیریت اعمال می شود، از دیگر عوامل جانبی است که در بروز استرس و اختلالات روانی و نیز تضعیف روحیه کارمندان تاثیر دارد. تنش های شغلی علاوه بر اختلالات روحی باعث ناراحتی های جسمانی هم می شود که خود را به صورت خستگی، بی خوابی، فشار خون، سردرد، ناتوانی در تمرکز و بی اشتهایی نشان می دهد.
